Thursday, April 17, 2025

GIÃ TỪ GA HUẾ

         GIAN NAN CHO CÁI VÉ TÀU


Ga Huế 18/6/1980


    Thập niên 1980 
dân mình sợ nhất là chuyện đi xa. Huống gì tôi, khi cầm cái giấy ra trại trong tay, nó không thể là cái giấy thông hành loại ưu tiên cho tôi về với gia đình một cách thuận lợi.


    Vé tàu đây là vé tàu hỏa, hay trong nam còn gọi là tàu lửa. Ai gọi sao cũng được miễn là đưa được cái thân mình vào được trong toa chiếc tàu chợ là một điều may mắn. Năm đó tôi đã nghe tin có tàu THỐNG NHẤT, nhưng đây không phải là hình ảnh người dân mong đợi, huống gì tôi là người tù được tha về.


    Trước khi từ giã mẹ đích tôi tại Tây Lộc, Người đã dặn kỹ, phải lên ga từ sau nửa đêm mới hi vọng mua được vé tàu hỏa. Thế là tôi tìm cách lên ga Huế khi vừa ăn xong bữa tối tại Tây Lộc. Tôi không nhớ lên Ga bằng phương tiện gì. Đi bộ thì không, có thể tôi lại đi xe đạp ôm vào chiều hôm trước và cố ý không ngủ một đêm để đợi vé tàu. 


     "Những tư tưởng lớn gặp nhau", người viết xin hài hước hay ví von một tí do trong cái phòng rộng không ghế, chẳng bàn, người tới sớm như nhau và cùng ngồi lố nhố không biết tự lúc nào. Thứ tâm lí bon chen, tính toán đã hằn sâu vào tâm nào biết bao nhiêu con người khổ sở thiếu thốn mọi bề chứ không riêng gì cho một người tù vừa ra khỏi trại cải tạo như tôi.  Tôi may mắn còn chỗ để chuẩn bị dựa lưng vào cái vách tường ố vàng của căn phòng đợi vé. Mấy kẻ tới sớm nên còn chỗ để lót tạm cái bao nằm co quắp qua đêm trên cái nền xi măng bụi cát. Chẳng có ai dám rời những cái túi đựng đồ mang theo. Loại túi đó là những bị lác (đan bằng bẹ cây lác) hay bao bột mỳ cùng mấy cái bao cát màu xanh của quân đội VNCH. Tư trang vật dụng của người dân Huế đợi tàu trong đêm chỉ vậy, nhưng đó có thể là "bảo vật bất ly thân" của một thời cùng khổ.


     Dĩ nhiên tôi chưa ngủ thực ra tôi chẳng dám ngủ. Nhờ tới sớm giống họ nên tôi cũng có một vị trí thích hợp rồi ngồi bệt xuống cái nền xi măng dơ bẩn cùng dựa lưng và suy nghĩ miên man. Tôi nhớ về hình ảnh mấy ngày qua, y như giấc mộng ... Những cái rẫy sắn bạt ngàn, những rừng mây nước đầy gai của Bình Điền phía Tây nam Huế. ,.tiếng trại đọc tên người được tha về, những bước chân người về vội vả không dám ngó lui cái trại tù quá nhiều ấn tượng...tôi không thể chợp mắt chút nào, lòng nôn nao tưởng tượng đến hình ảnh gia đình tôi ba mẹ, các em , dì cậu bà con trong đó sẽ mừng thế nào khi bước chân tôi về đến ngõ.


    Tôi lại nhớ về hình ảnh mẹ đích tôi, em Hoà .. còn lại sinh nhai ở Tây Lộc, anh Nghĩa, con đầu ba tôi giờ phiêu bạt ra sao? Tiếng mừng rỡ của những người bạn chí thiết của tôi tại xóm Cửa Hậu một thành phố mất rồi. Sự giúp đỡ chí tình của Bốn và bà con bạn bè ngoài Hải Trí , ngoài Đông hà, ôi ! một tình thuơng , ngập tràn ân nghĩa.


    Đêm còn dài. Tôi không dám bắt chuyện với ai. Cái rụt rè của người mới ra tù, giờ tôi nhớ lại . Có lẽ họ xem tôi như 'anh du kích' nào trên rừng mới về do tôi không bận áo quần sọc tù mà bận cái áo ka ki lính màu ô liu đã bạc màu. Cái mũ cối bằng rơm vàng mà trại phát, thêm cái va lô VNCH cũ mà tôi từng dùng bao năm nay. Thỉnh thoảng tôi nắn lại kiểm soát cuộn tiền xem còn không. Tôi chia số tiền ra hai nơi; một nữa để mua vé, một nửa phòng thủ khi cần thiết.

                  ga Huế 1980


                    GIÂY PHÚT BON CHEN


Độ ba giờ sáng thiên hạ đã tới chật cứng cả phòng đợi. Tôi bắt đầu cảm thấy ngột ngạt, sự lo lắng của tôi tăng dần. Làm sao mà có vé bán đủ cho ngần ấy người? Làm sao tôi có vé đây? Hình ảnh khi trời rạng sáng sẽ ra sao trước ba cái ô nho nhỏ bán vé kia?


Năm giờ sáng trời hơi ràng rạng. Những khuôn mặt bồn chồn, tiếng ồn ào bắt đầu lớn dần. Một đám đông không đang sắp hàng thứ tự mà một đám đông bắt đầu dồn nén lẫn nhau. Từ ông già , trung niên, cho đến mấy anh thanh niên đều chuẩn bị. Tôi tưởng tượng tất cả '
 bắp thịt' của họ đã 'sẵn sàng'!


Riêng tôi, nhờ tới rất sớm nên không xa cửa bán vé bao nhiêu. Trong tôi, nửa do dự, nửa lo sợ rụt rè không sẵn sàng 'tung hết' sức ra đối phó với tình hình xem chừng gay cấn đến nơi? Mới ra tù, ai tôi cũng lo, cũng e sợ. Tôi chưa hết cái cảm giác bị ràng buộc, canh chừng như ở trong trại. Mọi người, mọi thứ đều “hơn tôi” một bậc.


Tiếng tu-huýt của người bảo vệ rít lên. Cửa bán vé mở rồi! Tôi
 chưa kịp thấy người bán vé, nam hay nữ thì một sức mạnh như 'triều dâng thác lũ' cứ đẩy tôi lui dần...lui dần. Lúc này sao tôi yếu quá. Thật sự tôi yếu ớt quá, những ngày tháng thiếu ăn làm tôi yếu ớt hay do dự không muốn căng thẳng với ai làm tôi yếu thế kia? Hết sức bình sinh tôi cố lấn nhưng rất ít kết quả.
Tiếng la hét, chửi rủa vang lên loạn xạ. Hết kiểm soát rồi! Nhưng có ai kiểm soát đâu? Giờ chỉ còn là “sức mạnh” và la hét cuồng nộ thôi; ngoại trừ tôi, do quá rụt rè không dám kéo ai , mạnh tay hay 'dữ dằn' với ai.


Chợt tiếng tu-huýt vang lên từng hồi liên tục, tiếng la ơi ói phía trước. Có chuyện gì bất thường trước đó?


- Xê (tránh) ra, xê ra mau!


Người bảo vệ
 nhà ga vừa thổi còi vừa đạp lên vai người dân bươn về trước, tiếp đến hai ba người nữa. anh ta phải đi trên "đống người" do không còn cách nào chen nỗi. Mặt anh đỏ gay, hơi thở hồng hộc, cái băng đỏ bảo vệ bên tay áo phải xập sình gần rời ra. Không ai chống lại anh. Bảo vệ vừa kéo vừa la hét, họ đạp trên đầu đám đông thật sự; tuy vậy chẳng thấy ai lùi lại sau.


- Chuyện gì ?...
 Cái chi rứa?... chuyện gì vậy?


Câu trả lời rõ ràng tiếp liền theo là hình ảnh ba người bảo vệ kéo lê thân mình anh thanh niên đầu tóc rũ rượi ra ngoài. Thì ra anh ta bị ngất. Tôi chứng kiến một sự thật trước mắt: một thanh niên “phải xỉu” khi giành vé tàu?


            -Hết vé ,hết vé!


Tôi nghe tim mình như ngưng đập, trời đất như sụp đổ!


    -Hết vé rồi? làm răng (sao) đây?


Cả đám đông khựng lại...


-Răng mà hết vé , mới bán mà ?
-Tiêu chuẩn ...ưu tiên.... vừa phải thôi chớ?


Người ta càu nhàu, chửi rũa. Tôi không còn nghe gì khi trong tôi đang 'chết lịm'!
Thất vọng !


khi người viết vô đến nhà tại Hàm Tân thì tờ ĐIỆN TÍN này cũng vừa đến nhà 

 Tôi quay ra vào phòng bưu điện “đánh giây thép”
(điện tín) vào Hàm Tân cho gia đình tôi biết tình hình khó mua vé tàu.

-Răng eng (sao anh) không tới Công An Ga xin phuơng tiện?

Một bác không mua được vé như tôi, sau khi nghe hoàn cảnh tôi mới được tha về, nên mách cho tôi vậy.

Phòng công an nằm ở cuối ga. Thú thật, do nóng lòng bởi phương tiện nên tôi mới 'bấm bụng' làm gan đẩy cửa bước vào.

Tôi không nhớ mấy ông công an Ga Huế bận đồ thường hay cảnh phục nữa. Tôi đưa giấy ra trại ra và trình bày. Hình ảnh tôi nhớ sâu đậm nhất là cái lắc đầu lạnh lùng và ánh mắt lừ đừ như vô hồn từ chối lời thỉnh cầu của tôi về chuyện vé tàu vào nam. Họ trả lời tôi, họ chỉ lo an ninh còn vé tàu thì họ không có “thẩm quyền”.

Thế là hết, thêm một lần nữa thất vọng tôi
 vội bước ra khỏi phòng công an. Hai chữ và hình ảnh công an tôi muốn tránh thật mau lẹ, vạn bất đắc dỉ tôi mới tiếp xúc lại. Chỉ mấy ngày xa trại tù, ngày nào cũng không khỏi trong vòng canh giữ của họ. Tôi ra thật nhanh do nỗi ám ảnh vô lý, chẳng khác gì họ sắp bắt tôi  'lên lại trại tù Bình Điền' vậy.




Tôi đi lên, đi xuống, chẳng khác chi "gà mắc đẻ", cứ gặp ai tôi hỏi đó.

Chợt ánh mắt tôi bắt gặp một đám người đang lố nhố trước mắt, tôi bước nhanh tới đó. Một thanh niên và một đứa bé đang đứng trấn một lỗ hổng vừa người chun qua tại bờ tường chia cách sân tàu tới và phía ngoài đường.
Một người thanh niên cùng một đứa nhỏ, cả hai đều có giọng nói Hà Tĩnh hay Nghệ an gì đó:

-
 Đựa năm đồng chui qua lộ (lỗ) ni, chờ tàu tới mấy bác cứ leo lên và sau đó ghi vé phạt, năm đồng...năm đồng thôi ...

Người kể nghe thế, mừng rỡ chẳng khác chi "chết đuối vớ được phao" vậy. Thú thật với bạn đọc giờ này mà hai người đó nói thách mười đồng hay vài chục tôi cũng phải đưa thôi. Tôi gấp vào, lòng dạ quá hồi hộp nên muốn lên được tàu dù họ ra giá gấp hai ba lần. Một điều lạ, sau đó tôi mới thắc mắc: tại sao có cái lỗ đó? Mấy ông bảo vệ hay công an nhà ga sao không biết? Thật sự lúc đó tôi chẳng có thì giờ để thắc mắc, chỉ đưa ngay năm đồng cho anh thanh niên giọng Nghệ An kia. Thấy lâu, anh ta vội đẩy tôi lên cao bảo tôi nhảy, dành lỗ kia cho mấy người khác chui qua.

Nhảy xuống xong, móc cái ba lô lên vai, tôi nhìn anh thanh niên ra vẻ biết ơn, vội ù chạy càng nhanh càng tốt do sợ an ninh bắt lại. Cái sợ của tôi 'nhân đôi' do tôi là một thằng phạm (tù nhân)
 mới được tha về.

ĐHL edition  17/4/2025


No comments:

Post a Comment

CÂY HỒNG THƠM TỪ UTAH

 BÀ NGOẠI khi qua nuôi cháu Ngoại BÔ BÔ tại Utah có cây hồng thơm sát cửa sổ. Khi về bà Ngoại không quên hai đốt giống cây hồng thơm này gói...