KHOA HOC: NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN HOẠT ĐỘNG RA SAO?

Tricastin là nhà máy điện hạt nhân trong số 59 lò của Pháp Tất cả cung cấp tới 75% điện năng cho toàn nước Pháp.

NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN HOẠT ĐỘNG RA SAO?
(How Nuclear Power Works)



Có thể khi bạn mới nghe hai tiếng "hạt nhân" có thể trong đầu bạn đã lóe lên những hình ảnh trái ngược, có thể là những nhà máy bê tông kiên cố tỏa hơi lên mây hay ghê hơn là một thảm họa và đám mây hình nấm bốc cao lên bầu trời ? [...]

Một số người khen ngợi kỹ thuật mới này nhằm vào giá thành hạ, là loại ít khí thải nhằm thay thế cho các thứ nhiên liệu hóa thạch, cùng lúc này thì những người khác lại đang lo sợ tới những hậu quả tiêu cực từ những chất thải hạt nhân và cùng các tai nạn chẳng hạn như các vụ Three Mile Island (Hoa kỳ ) và Chernobyl (Liên xô). Có nhiều điều bàn cãi về vai trò của điện năng nguyên tử ảnh hưởng tới đời sống con người, nhưng dù sao chúng ta cũng nên tìm hiểu một ít về bề trong các nhà máy điện hạt nhân có những gì ?

Tính tới tháng 7 năm 2008, thế giới chúng ta có tổng cộng 430 nhà máy điện hạt nhân cung cấp tới 15% tổng số điện năng thế giới của năm 2007. Trong số 31 nước có nhà máy điện hạt nhân thì có nhiều nước lệ thuộc nhiều vào lượng điện hạt nhân cung cấp , lấy thí dụ, nước Pháp 77% lượng điện tiêu thụ do điện hạt nhân cung ứng (NEI). Lithuania đứng hạng nhì khoảng 65%. Tại Hoa kỳ, có tới 104 nhà máy điện hạt nhân sản xuất tới 20% lượng điện toàn quốc, trong đó có vài tiểu bang tỷ lệ dùng lại cao hơn các tiểu bang khác.

Ngoài năng lượng thiên tạo khổng lồ từ hai chữ "hạt nhân" vốn sẵn cho nhà máy điện hạt nhân, cơ cấu hoạt động của nhà máy điện hạt nhân cũng khác xa với nhà máy nhiệt điện chạy bằng than đá. Cả hai đều làm nóng nước để tạo nên áp suất cao từ hơi nước và từ đó sẽ khởi động turbine. Cốt lõi khác nhau giữa 2 nhà máy này là từ phương pháp đun nóng nước. Một bên thì cổ lổ xỉ đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch, một bên thì lệ thuộc vào phản ứng hạch tâm với sự bắn phá các nguyên tử để tạo nên nhiệt năng . Trong chương này chúng ta thử tìm hiểu tiến trình của phản ứng hạch tâm ra làm sao, chúng ta sẽ xem cái gì xảy ra trong và ngoài nhà máy điện hạt nhân và thử luận bàn về bênh hay chống nhà máy điện hạt nhân.



PHẢN ỨNG HẠCH TÂM (Nuclear Fission)



sơ đồ 1: U 235 bị bắn phá (collided) từ 1 neutron và bị chẻ làm đôi (splitted) thành 2 nguyên tố Krypton và Barium đồng thời phóng thích 3 neutrons; trong đó 2 neutron tiếp tục bắn phá các nguyên tử Uranium khác, còn lại 1 neutron tức là tia Gamma biến thành năng lượng theo công thức E = mc2 (nguoi dich)

Từ nhà viết truyện hài cho đến nhà vật lý lý thuyết cứ khi nghĩ đến vai trò hạch nhân , tách đôi nhân của nguyên tử thường cho rằng đây là vài trò hiện đại thay quyền tạo hóa của con người, và con người ta dễ quên rằng thật ra phản ứng hạch nhân xảy ra tự nhiên hàng ngày vậy thôi. URANIUM, lấy ví dụ, liên miên bất tận tự chịu đựng phản ứng hạch nhân với tốc độ rất chậm. Đây là lý do tại sao chúng ta phát hiện các nguyên tố này có phát tán phóng xạ,và đây là lý do tự nhiên cho phản ứng phân hạch mà các nhà máy hạt nhân đang cần.

Uranium là nguyên tố thông dụng trên Đia cầu chúng ta. Nó hiện hữu từ khi hành tinh chúng ta được thành lập. Uranium -238(U-238)có thời gian half life (thời gian cần có cho một nửa số lựơng các nguyên tử mục nát)rất dài có thể tới 4.5 tỷ năm. Đó là lý do nó tồn tại với số lượng lớn. U-238 đạt tới 99% số lượng Uranium trên địa cầu, trong khi đó Uranium 235 (U-235) chỉ có khoảng 0.7% của số còn lại trong tự nhiên thôi.Uranium 234 lại còn hiếm hơn nữa, thành lập từ sự thoái hóa U-238 mà ra. U-238 tiếp tục qua nhiều giai tầng thoái hóa (decay) trong suốt cuộc đời của nó cho đến thời điểm cuối cùng ổn định thành chì (lead), như thế U-234 là một giai tầng trong suốt tiến trình thoái hóa (decay) này của U-238.

U-235 có một thuộc tính đặc biệt vì nó vừa là nguyên liệu cho cả hai nhà máy điện hạt nhân vừa làm bom hạt nhân. U-235 thoái hóa tự nhiên cũng giống U-238 nhưng U-235 chỉ hợp với phản ứng phân hạch :một neutron tự do sẽ bắn vào nhân của U-235 và bị thu hút ngay tạo nên tình trạng bất ổn định và bị chẻ đôi (splited) ra tức thời.
Sác xuất nguyên tử U-235 bắt giữ neutron tự do đang bắn vụt qua rất cao. Sự thật, trong điều kiện các lò phản ứng một neutron khi bị tách ra do phản ứng phân hạch này sẽ tiếp tục gây ra phản ứng dây chuyền ngay tức khắc bằng cách gây ra cả loạt phân hạch liên tục nhau.

Ngay vừa khi các nhân nguyên tố tóm được neutron tự do này nhân này sẽ bị chẻ đôi ra thành hai nguyên tố nhẹ hơn và lại bắn ra hai hay ba neutron tự do khác (tùy thuộc vào cách mà nguyên tố U-235 bị tách ra). NÓi thì chậm nhưng tiến trình thu giữ và bị chẻ đôi này rất nhanh ngoài trí tưởng tượng chúng ta thời gian chỉ vài picoseconds .(1 picosecond= 1/ 10^12
[1 giây chia ra 10^12( lũy thừa 12) lần]

Sự phân rã của một nguyên tử U 235 phóng thích khoảng 200 MeV(triệu elctron volts). Coi bộ không bao nhiêu nhưng với vô số nguyên tử (Atom)Uranium trong 1 pound uranium. Số lượng này thực sự rất lớn khi so sánh 1 pound uranium đã tinh luyện (làm giàu) nó cung cấp một năng lượng đồ sộ tương đương với 1 triệu gallons dầu khí.

Sự tách đôi của một nhân nguyên tủ phóng thích một nhiệt năng khổng lồ cùng tia phóng xạ gamma tia phóng xạ tạo ra từ quang tử (photons)năng lượng cao. Hai nguyên tử mới do sự bằn phá kể trên lại phóng thích ra tia beta (âm điện tử siêu nhanh)cùng tia gamma của chính nó như vừa nói trên.

Năng lượng phóng thích từ phản ứng phân hạch tạo ra hai nguyên tố nhẹ hơn (theo sơ đồ 1) và một số trung hòa tử (neutron) phân ly khối lượng so với nguyên tử U-235 nguyên thủy sẽ ít hơn. Khối lượng bị biến mất này vì nó đã chuyển biến thành năng lượng với phưong trình EINSTEIN:
E= mc^2

E= năng lượng (JOULES)
m= khối lượng nguyên liệu đã mất (KG)
c= tốc độ ánh sáng (299,792,458 M/SEC)[hay gần bằng 300,000,000 mét/giây]

Muốn nhà máy điện hạt nhân hoạt động phải tinh luyện hay làm giàu tới trên 3% U-235 mới hoạt động . Còn so với vũ khí hạt nhân thì lượng U-235 phải làm giàu (enriched) ít nhất 90% mới thực hiện nỗi.

còn Plutonium thì sao?
Uranium 235 không phải là nguyên liệu duy nhất cho nhà máy điện hạt nhân. Có một nguyên tố khác cho phản ứng phân hạch nữa đó là plutonium 239. Plutonium 239 tạo thành từ sự bắn phá U-238 bằng các trung hòa tử, phản ứng năng gặp trong các lò phản ứng hạt nhân.



3 tình trạng BẤT ĐẠT, ĐẠT, VÀ SIÊU ĐẠT
[subcritical, critical, supercritical]

Khi một nguyên tử U-235 bị tách đôi, có hai hay 3 trung hòa tử (neutron) bị phân ly. Nếu không còn nguyên tử U 235 gần đó, những trung hòa tử tự do này sẽ bay thẳng vào khoảng không tạo thành tia Neutron. Tuy nhiên, nếu còn nhiều U 235 khác xung quanh thì các trung hòa tử này có cơ hội bằn phá (collide). Một hay Hai trung hòa tử sẽ tung vào nguyên tử U 235 kế đó? Câu trả lời tùy thuộc vào tình trạng của lò phản ứng này mà thôi.

TÌNH TRẠNG ĐẠT,(CRITICAL)

Nếu trung bình chúng ta có đích xác 1 trung hòa tử bằn vào nhân của U 235 khác để gây ra phân hạch, chúng ta nói khối lượng uranium này ổn định. Và khối lượng sẽ tồn tại trong nhiệt độ ổn định.

tình trạng BẤT ĐẠT,(SUB-CRITICAL)
Nếu, trung bình ít hơn 1 trung hòa tử tự do sẽ bắn phá vào U 235 kế tục, và khối lượng sẽ bất ổn định. Sau này, phản ứng phân hạch sẽ chấm dứt .

tình trạng SIÊU ĐẠT (SUPER CRITICAL)
nếu trung bình nhiều hơn 1 từ những trung hòa tử tự do này bắn vào các nguyên tử U 235 khác tức là tình trạng siêu đạt nó sẽ làm lò phản ứng này bị nóng lên .

Trong thiết kế bom hạt nhân, các kỹ sư rất cần các nguyên liệu SIÊU ĐẠT này ngỏ hầu tất cả các nguyên tố U 235 đều bị bắn phá sạch trong 1 micrsecond (1 phần ngàn giây) . Bạn hãy tưởng tượng các hạt nổ bắp trong túi giấy cùng nổ một lần để tránh tình trạng ghê sợ này.

Tuy thế, trong lò phản ứng điều các bạn muốn hay ngay cả thế giới đều mong muốn tất cả các nguyên tử đều bị chẻ tung ra MỘT LẦN. Nhưng vùng trung tâm của lò phản ứng lại cần tình trạng siêu đạt nhẹ nhàng thôi. Các thanh nhiên liệu điều phối sẽ tạo điều kiện cho các nhân viên điều khiển cách để hấp thụ bớt các trung hòa tử tự do sao cho tình trạng lò phản ứng chỉ ở vào tình trạng ĐẠT (critical) mà thôi.

Làm thế nào để các kỹ sư có thể duy trì tình trạng ĐẠT của uranium?
số lượng của Uranium trong toàn khối nguyên liệu (tỷ lệ làm giàu)đóng vai trò quan trọng trọng cũng như tạo hình cho khối năng lựong này. Nếu hình dạng là tấm nguyên liệu cực mỏng, đa số các trung hòa tử tự do sẽ bay mất vào không gian hơn là bắn vào các nguyên tử U 235 khác. Khối cầu là hình dạng tối ưu và bạn cần 2 pounds (0.9kg) của U 235 để đi tới tình trạng ĐẠT. Nếu với Pu-239 trình trạng ĐẠT chỉ cần tới 10 ounces (283grams) thôi.

BÊN TRONG NHÀ MỘT MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN



Để chuyển hóa phản ứng hạch tâm thành điện năng, bước đầu của nhân viên vận hành phải biết cách thức điều khiển nguồn năng lượng khổng lồ thu được từ nguồn Uranium đã được "làm giàu" (enriched) đun nóng nguồn nước tạo thành nguồn lực từ hơi nước.

Uranium đã được "làm giàu" phải đúc theo một khuôn mẫu nhất định dài 2.5 centimet, mỗi viên có đường kính bằng đồng 10 xu (dime)= 1.791mm. Bước kế những viên nhỏ hình trụ này được xếp thành từng thanh dài, và những thanh dài này được bó với nhau thành từng BÓ.Chúng ta tạm gọi là THANH NHIÊN LIỆU. Những thanh nhiên liệu này được nhúng vào trong nước đựng trong những nồi áp lực . Tác dụng của nước dùng để làm nguội. Để lò phản ứng hoạt động được những thanh nhiên liệu nói trên phải ở trạng thái SIÊU ĐẠT một phần nào.


uranium rod : THANH NHIEN LIEU URANIUM

Nếu chỉ đơn giản vậy thôi cứ để yên vậy uranium sẽ quá nóng và cuối cùng nóng chảy ra. Muốn tránh tình trạng quá nóng, chúng ta phải có nhiều THANH ĐIỀU PHỐI tạo ra từ những chất liệu có tính hấp thụ các neutron và những thanh này lại được nhét vào trong các thanh nhiên liệu cùng với kỹ thuật người ta có thể gia tăng hay giảm hiệu năng hấp thụ của các thanh điều phối này. Việc tăng giảm hiệu năng hấp thụ từ các thanh điều phối này cho phép các điều khiển viên kiểm soát được tỷ lệ phản ứng hạt nhân. Khi một nhân viên điều khiển muốn các thanh nhiên liệu cung ứng tối đa nhiệt năng thì các thanh điều phối này được rút ra khỏi các thanh nhiên liệu. Trái lại muốn bớt nhiệt năng thì các thanh điều phối này được thả sâu vào trong các thanh nhiên liệu uranium nói trên . Cho đến khi các thanh điều phối ấn sâu hoàn toàn vào các thanh nhiên liệu Uranium thì xem như phản ứng bị đóng lại hoàn toàn dành cho trường hợp tai nạn nhà máy hay khi thay thế nhiên liệu hạt nhân.

Những thanh nhiên liệu uranium có tác nhân như là nguồn nhiệt cực lớn cho lò phản ứng. Nó đun nóng nguồn nước tạo thành hơi. Các luồng hơi chạy thẳng vào các tua-bin làm quay động cơ thế là tạo ra điện năng.(Nhân loại từng biết cách tận dụng tính năng sức mạnh của hơi nước hàng trăm năm rồi chuyện này thiết tưởng không có gì mới lạ . Vấn đề là nguồn năng lượng đề làm nóng nước mới là vấn đề:người dịch)
Tại vài nhà máy điện hạt nhân khác , luồng hơi nước từ lò phản ứng đầu tiên sẽ đi qua cơ phận trung gian hay còn gọi là thứ cấp , luồng năng lượng này lại làm bốc hơi lò nước thứ cấp luồng hơi thứ cấp này mới đi tới chuyện vận turbine . Lợi điểm phương pháp này là chúng ta tránh được nước hay hơi có nhiễm phóng xạ giai đoạn 1 không bao giờ tiếp xúc với turbine. Cũng thế, có vài nhà máy khác chất lỏng làm nguội (coolant fluid)trực tiếp tiếp xúc với các thanh hạt nhân được thay bằng khí (carbon dioxide) hay kim loại lỏng (sodium potassium )Những nhà máy như vậy cho phép các thanh nhiên liệu hoạt động ở nhiệt độ cao hơn nhiều.
[…]
BÊN NGOÀI NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN THÌ SAO




Khi bạn hiểu rõ nhà máy chạy bằng nguyên tử năng thì bạn sẽ thấy nó ít khác so với các nhà máy nhiệt điện chạy bằng than đá hay dầu cặn, ngoại trừ cái khác lớn nhất là nguồn năng lượng để làm hơi nước . Nhưng chính cái khác này lại phóng thích ra các tia phóng xạ nguy hiểm mà chúng ta cần phải đề phóng.

Những lớp đúc bằng bê tông kiên cố để che chở các nồi áp suất cho lò phản ứng, dùng che chắn các tia phóng xạ. Các lớp vỏ bọc bê tông này lại đươc che chở bằng các vại chứa bằng thép to lớn hơn. Các nồi chứa này dùng là nơi trung tâm cho phản ứng nói trên . Cùng lúc đó các trang bị dụng cụ các nhân viên dùng khi thay thế nhiên liệu hay sửa chữa lò phản ứng. Các bể chứa bằng thép phục vụ có tính cách làm rào cản ngăn ngừa các rò rỉ hơi hay chất lỏng có phóng xạ từ nhà máy xì ra.

Vòng ngoài cùng của nhà máy cũng là bê tông, lại che chở cho các vại thép khổng lồ kia. Cấu trúc bê tông khổng lồ này dùng đối phó với các trường hợp các biến cố lớn như động đất hay phi cơ lao vào. Cấu trúc bê tông vòng ngoài cùng này cũng để ngăn ngừa các tia phóng xạ hay các luồng hơi nước có phóng xạ rò rỉ khi nhà máy gặp nạn. Tai nạn nhà máy điện hạt nhân Chernobyl bị rò rỉ phóng xạ cũng do không có xây dựng vòng bê tông thứ cấp này.

Nhân viên điều khiển trong nhà máy có thể điều phối mọi hoạt động nếu có trục trặc xảy ra. Các cơ sở hạt nhân điển hình khác đều có vành đai an ninh cũng như gia tăng nhân viên bảo vệ các chất liệu các vật liệu nhạy cảm .
Mỗi khi bạn hiểu ra vấn đề này rồi, thì nhà máy điện hạt nhân dĩ nhiên lại có kẻ bênh người chống thôi .

CÁC LÝ DO BÊNH VÀ CHỐNG

Dù bạn đang nhìn vào viễn ảnh của nhà máy điện hạt nhân với một tương lai hứa hẹn hay lo lắng cho ngày tận thế không xa, dù phía nào bạn cũng khó thay đổi ý tưởng. Dù sao chăng nữa, sự thật khách quan nhà máy điện đang cho nhân loại nhiều ích lợi cũng như lắm thứ lo ngại.

Điều tích cực nhất đến với chúng ta rằng, nhà máy hạt nhân rõ ràng giúp chúng ta hết lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Rõ ràng các nhà máy điện chạy bằng than đá và khí đốt thiên nhiên đã thải quá nhiều khí carbonic vào khí quyển làm tăng nhanh sự kiện khí hậu thay đổi. Nhà máy điện hạt nhân ra đời đã giảm thiểu tối đa khí thải CO2.

Theo Viện Năng Lượng Hạt Nhân, năng lượng do toàn thể nhà máy điện hạt nhân toàn thế giới giúp chúng ta tránh đươc 2 tỷ tấn carbon dioxide hàng năm nếu cứ lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch (fossil fuel) Thật ra biết điều hành nhà máy điện hạt nhân nghiêm chỉnh chúng ta còn có ít lượng phóng xạ vào bầu trời hơn cả nhà máy điện chạy bằng than đá nữa !(nguồn: Hvistendahl)

Từ chuyện thoát khỏi sự lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, giá thành từ năng lượng hạt nhân rõ ràng sẽ không còn bị ảnh hưởng từ sự thay đổi giá cả về nguồn dầu và than.

Đứng về phía bi quan, nhiên liệu hạt nhân dù không có CO2,chúng cũng đem lại cho chúng ta nhiều vấn đề lo ngại. Lịch sử chứng minh, việc khai khoáng các nguồn quặng uranium không phải là việc làm an toàn. Ngay cả việc chuyên chở các nhiên liệu hạt nhân tới hay đi từ các nhà máy cũng lộ ra nhiều rũi ro. Và còn nữa, một khi dùng xong các nguồn nhiên liệu phóng xạ này bạn không thể "thản nhiên " vứt nó vào bãi rác thành phố được. Vì rằng các chất thải này còn chứa các phóng xạ có khả năng chết người.

Trung bình một nhà máy điện hạt nhân hàng năm thải ra 20 tấn chất thải hạt nhân, có tính phóng xạ cao. Nếu bạn tính toán đàng hoàng với toàn bộ các nhà máy điện hạt nhân trên toàn thê giới con số chất thải này có khả năng leo lên đến con số 2000 tấn hàng năm(nguồn: NEI)

Cứ thế các tấn chất thải hạt nhân tiếp tục tỏa nhiệt cùng phóng xạ cho đến khi nó làm thủng các thùng chứa và có khả năng "liếm" vào các sinh vật lân cận. Còn thêm một nỗi lo nữa, những nhà máy điện hạt nhân còn sản sinh ra một vấn đề lớn khác là là các vật thải có nhiễm xạ mức độ thấp; đó là các dụng cụ và vật liệu bị NHIỄM XẠ.
Chúng cho cho rằng các chất thải đó sẽ theo tiến trình phân rã (decay) tới mức phóng xạ an toàn cho chúng ta chăng nữa thì chúng ta phải mất tới hàng chục ngàn năm chờ đợi! Và ngay cả khi có phóng xạ mức độ cho phép, tạm gọi là an toàn thì chúng ta cần tới hàng thế kỷ để đạt tới mức độ chấp nhận.

Hiện tại kỹ nghệ hạt nhân có dùng phương pháp làm nguội các chất thải hạt nhân vài năm trước khi trộn chúng với thủy tinh và tồn trữ trong môi trường cực lạnh và trong các cấu trúc thật kiên cố. Tương lai, rất nhiều chất thải phóng xạ sẽ bị chôn vùi thật sâu trong lòng đất. Tuy nhiên , hiện nay khối lượng chất thải này phải được canh phòng cùng bảo quản là việc cần yếu để đề phòng quân phá hoại.
Nội các việc đã kể trên rõ ràng giá thành một nhà máy điện hạt nhân tăng lên vùn vụt !?


kiến trúc sơ sài của nhà máy điện hạt nhân Chernobyl đi kèm với thảm nạn


Còn một vấn đề lo ngại khác, mỗi khi vận hành sai hoạt động từ nhà máy điện hạt nhân, thì chuyện gì sẽ xảy ra cho con người? rõ ràng là thảm họa . Tai nạn Chernobyl là một thí dụ điển hình. Năm 1986, nhà máy điện hạt nhân tại Ukrainia nổ tung vương vải ra 50 tấn chất liệu có phóng xạ ra bên ngoài làm nhiễm xạ tới hàng triệu mẫu rừng. Thảm nạn này còn bắt buộc ít nhất 30 000 dân phải di cư, và sau này lần lượt gây nên hàng ngàn cái chết do bệnh ung thư hay các bệnh liên quan đến phóng xạ nguyên tử (nguồn: History Chanel)

Tai nạn Chernobyl nguyên do từ cấu trúc và điều hành kém. Trong khi các nhà máy điện hạt nhân cần sự cẩn tắc không ngơi nghỉ của con người để giữ an toàn hoạt động cho các lò máy. Các nhà máy tối tân khác cũng cần sự giám sát thường xuyên để tránh trường hợp nhà máy bị ngưng hoạt động thình lình. Thảm nạn Chernobyl vẫn còn là một vết thương đậm nét của kỹ nghệ điện hạt nhân, còn phủ một màn đen nghi ngại cho môi sinh mà kỹ thuật cao đang cống hiến cho con người.

theo tin online 'calitoday.com' thi

"ngay 11 thang 3 /2011, một trận động đất kinh hoàng, thuộc vào loại mạnh nhất trong lịch sử, tới 8.9 độ, đã xảy ra tại Nhật, gây thiệt hại khủng khiếp, gây hỏa hoạn rùng rợn ở Nhật và gây sóng thần trên khắp Thái Bình Dương, kể cả vùng duyên hải của California.

Đây là trận động đất lớn được xếp vào loại “Đại động đất”, tương tự như trận động đất ở quần đảo Sumatra vào năm 2004, hay trận động đất năm rồi ở Chile. Trong những trường hợp như thế, lý do là các tầng lục địa rung chuyển bên dưới nhau, do di chuyển mạnh của vỏ trái đất.
tiếp theo cả 3 lò máy tại nhà máy điện nguyên tử Fukushima Daiichi, cũng bị hư hại và đưa đến sự đào thoát phóng xạ "...


theo VOA:
"Hôm nay, chính phủ Nhật Bản thừa nhận rằng họ có thể cần đến sự giúp đỡ của lực lượng quân đội Hoa Kỳ để ngăn chặn chất phóng xạ phát ra từ một nhà máy điện hạt nhân bị hư hại nặng trong vụ sóng thần hôm thứ sáu tuần trước, châm ngòi bởi trận động đất có cường độ 9 độ.

Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yukio Edano nói với các phóng viên rằng sự hỗ trợ của quân đội Hoa Kỳ nay đang được cứu xét, nhưng có thể sẽ quá nguy hiểm nếu sử dụng máy bay trực thăng để thả nước vào các lò phản ứng bị hư hại để tìm cách làm nguội các thanh phóng xạ.

Phát ngôn viên cấp cao nhất của Nhật Bản nói rằng bồn chứa của lò phản ứng số 3 tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima có thể đã bị nứt. Ông cho biết có khả năng rất cao đây là nguồn phát sinh một làn mây khói trắng mà người ta nhìn thấy trên hình ảnh video được truyền đi từ một máy bay trực thăng cách cơ sở hạt nhân bị hư hại 30 kilomet.

Trước đó lò phản ứng số 3 đã bị một vụ nổ sau khi gặp vấn đề khó khăn trong việc làm nguội các thanh nhiên liệu"





thiệt hại khủng khiếp từ trận động đất này có thể lên đến vài chục ngàn ngưòi chết - hàng trăm tỷ đô la ..và nhất là DI HẠI TỪ THẢM NẠN PHÓNG XẠ TỪ NHÀ MÁY ĐIỆN NGUYÊN TỬ
đây cũng là thách đố cho VN chúng ta đứng trước nhu cầu lớn lao về năng lượng cho gần 100 triệu dân Việt.
(edited date Wed/March/16th/2011)

dịch thuật cùng biên soạn
Đinh trọng Phúc

How Nuclear Power Works
by Marshall Brain and Robert Lamb
http://www.howstuffworks.com/nuclear-power.htm


Đón Giáng Sinh 2010
23/12/2010

HỒI ỨC : MỘT MÙA NOEL

LA VANG


Lời dẩn:
Tôi vừa nhắc lại lớp cũ đệ tứ ba chợt nhận ra nếu không nhắc lại kỷ niệm với lớp 12A3 thì không "công bằng" cho lắm nên vội blog lại bài hồi ký này, dù viết lâu lắm rồi các bạn ạ .
Đinh phúc
(Nhớ về lớp 12A3 niên khóa 1971-1972)

Quảng trị đêm giáng sinh tháng 12/1971

Đ ó là mùa Noel cuối cùng của thành phố Quảng trị.

Đó là mùa Noel cuối cùng của thành phố Quảng trị cũ trước đây cho năm dương lịch 1971. Thành phố QT năm xưa nói chính xác là không có mùa noel năm 1972 và sau này. Năm 1971 còn mang nặng  hình ảnh đau khổ từ cuộc chiến vùng Giới Tuyến mà QT là tỉnh địa đầu ,thành phố vẫn âm thầm chịu đựng. Những chuyến xe nhà binh mang về thành phố biết bao xác người, những tiếng pháo kích vu vơ không còn điểm đến, những toán dân chạy nạn trôi dạt vào tỉnh cùng bao khuôn mặt thất thần . Noel năm 1971 về cho miền địa đầu, niềm vui lễ hội đã nhạt nhòa đi theo những vành khăn tang cô phụ và những trẻ mồ côi từ vết thương chiến trận Hà Lào còn mưng mủ chưa nguôi ngoai trong lòng dân miền đất khổ. Quảng trị đang vào những ngày cuối năm. Đây là mùa đông cuối cùng cho mấy con đường quen thuộc, những căn phố nhỏ và là lễ Giáng sinh cuối cùng trước khi tan nát rồi bị mất hẳn tên theo Mùa Hè Đỏ Lửa, một mùa hè đầy dẫy máu lệ. Quảng trị đang vào những ngày cuối năm. Đây là mùa đông cuối cùng cho mấy con đường quen thuộc, những căn phố nhỏ và là lễ Giáng sinh cuối cùng trước khi tan nát rồi bị mất hẳn tên theo Mùa Hè Đỏ Lửa, một mùa hè đầy dẫy máu lệ.

Bọn mình năm đứa có hẹn nhau từ chiều, sau khi làm một ‘chầu’ no nê bí tết cọng khoai tây chiên do Nguyễn cuờng Nam ra tay đầu bếp tại nhà mình, đường Lê văn Duyệt rồi sẽ đi ‘bát’(battre) phố đêm nay, điểm khởi đầu là Cửa Hậu-Thành Cổ.

Nguyễn cường Nam hay phá, tếu hết chổ chê. Nam chỉ tội một nỗi do tài nấu ăn ngon nên ‘phát phì’ trước tuổi, có lẽ vì thế áo quần Nam lúc nào cũng rộng thùng thình. Nam bất cần, cứ chọc tếu lung tung, ‘guậy’ cho đời bớt chán. Còn Dương Toàn vui tính hay nói cười , khi Toàn cười mặt đỏ gay . Một thằng ‘tôi’ đây lại hay ‘bẽn lẽn’, biết ‘yêu’ rồi thì cứ nói ‘đại’ đi cớ sao ấp úng? Còn Nguyen thị thanh Tâm, mình còn nhớ Thanh Tâm khi cười thì đôi mắt Tâm cũng ‘cười’ theo, lúc đó khuôn mặt Thanh Tâm đỏ hồng, thật hồng. Cuối cùng là Hồ thị phương Loan, nàng rất vui tính, hơi ra dáng đàn chị. Loan có nét chữ thật bay bướm, lã lướt; hèn gì tờ năm đó cả lớp bầu Loan viết cho tờ báo xuân năm Nhâm Tý(1972.)




THANH DUONG LA VANG 1972

Cả bọn vừa đi vừa tán dóc, ồn ào, huyên náo vừa nghênh ngang trên con đường vắng như thể chỉ có năm đứa hiện hữu trong đêm lễ vậy. Thật hiếm hoi mới có vài ba nhà bài trí trước hiên cảnh Chúa hài đồng nằm trong hang đá; ngoài ra còn có những thiên thần mang đôi cánh nhỏ nữa. Cảnh trang hoàng mừng Chúa giáng sinh không có âm thanh ca hát như muốn mọi người được lắng đọng tâm tư mà dâng hết niềm tin chúa trong đêm thánh lễ.

Từ múi đường Trần hưng Đạo, mới bắt đầu có những bóng đèn ‘nê ông’ sáng trắng nhưng khoảng cách của hai cột đèn xa quá nên ở giữa chỉ sáng lờ mờ.

Có thể nói đường phố chính bắt đầu từ đoạn này nhưng ngang trường Nữ tiểu học mới xây dựng con đường vẫn còn vắng vẻ. Có vài nhóm thanh niên đua xe honda quanh thị xã, khi lượn qua bọn mình liền quét đèn như dò hỏi vì cả năm đứa đang mặc đồng phục trường Nguyễn Hoàng. Chắc bọn họ thắc mắc chúng mình ‘đi đâu cà nhỏng giữa đường?’.
   Nam giờ đổi ý, dẫn cả bọn rẽ vào đường Phan đình Phùng, con đường này còn vắng vẻ hơn nữa, nó tối đen và rờn rợn lạ lùng. Đầu múi đường này có hai cây bàng đại thụ, ban ngày che bóng cho ngôi trường mẫu giáo gần ngôi trường nữ mới. Theo ông bà mình kể lại rằng vào thời Pháp ngang ngôi trường này là nhà thương (bệnh viện), người ta hay thấy ma. Con đường này không có cột đèn điện nào nên toàn là những khoãng tối đen kịt, lúc này Nam có dịp ‘thêm mắm thêm muối’ cho lời đồn tăng thêm phần kinh dị, báo hại hai nàng Loan và Tâm sợ co rúm cả người chen vào đi giữa.

   Đi lên chỉ một đoạn ngắn thì đã đến quán bùn bò ‘Nông Tín’, quán không có tên nhưng vì gần ty Nông Tìn thì nó lại mang cái tên vậy để khách ăn dễ phân biệt. Đêm nay quán vẫn đông khách, ánh đèn trong quán hiu hắt dọi ra đường, kèm theo mùi thơm của nồi bún xáo quyện vào trong hơi lạnh đêm đông tạo nên một cảm giác rất gần gũi, rất ‘Quảng trị’.
Những câu chuyện không đầu mà chẳng có đuôi đã đưa năm đứa bọn tôi lên tới quán cà-phê Hoài lúc nào chẳng hay. Ly cà –phê ‘phin’ kèm gói thuốc nhỏ hiệu con mèo ‘Craven A’ loại 10 điếu, vừa nhâm nhi trong tiếng nhạc Trịnh cống Sơn là ‘gout’ thưởng thức của lứa tuổi con trai chúng tôi một thời. Vậy mà mình không dám ‘cúp cua’ lần nào, ghiền thế thì lo vô quán Hoài thật sớm để tới trường cho kịp giờ học. Đêm đó quán Hoài đông khách, bên trong chiếc máy hát AKAI với 2 dĩa băng loại lớn đang quay đều, volume mở lớn hết cỡ, vẫn tiếng hát Khánh Ly với dòng nhạc Trịnh công Sơn đang rền rĩ khóc than cho cuộc chiến .
Ly cà –phê ‘phin’ kèm gói thuốc nhỏ hiệu con mèo ‘Craven A’ loại 10 điếu, vừa nhâm nhi trong tiếng nhạc Trịnh cống Sơn là ‘gout’ thưởng thức của lứa tuổi con trai chúng tôi một thời


Theo Nam bọn mình rẽ trái ở tiệm sửa xe Bảy Hiền, theo con đường Lê thái Tổ, nắp theo bờ hồ Thành cổ ‘tà tà’ độ năm phút thì đã gặp quán cà-phê Khuya. Lúc này đã mõi chân, cả năm đứa đều vào quán. Quán Khuya nho nhỏ, chỉ vài ba bàn gỗ thấp lè-tè. Thời chiến quán cà-phê đua nhau mọc nhiều trong thành phố. Có những quán lớn như Hoài, Quyên, Ly Ly..cũng có mấy quán nhỏ như Khuya, Nghèo, Gió…những cái tên của mấy quán nhỏ nghe lại rất là ‘cà-phê’. Thời gian này mấy quán cà phê có thêm cái ‘mốt’ lợp một mài tranh đằng trước, phía sau lại có vách đan bằng tre nữa; có lẽ để khách khi ngồi thưởng thức cà phê, nghe nhạc mà thả hồn xa cái thế giới bon chen tục lụy hay đầy dẫy không khí chiến tranh bên ngoài chăng?


Bọn mình chia tay nhau khi thành phố sắp vào giờ Reveillon, nghe xa xa vẫn còn tiếng đại bác vọng về. Người dân Quảng trị đón Giáng sinh trên vùng đất khổ biết khi nào hưởng một mùa lễ thật sự an bình?

Giờ đây khi mình ngồi viết lại những dòng này thì đã 40 năm trôi qua rồi , thoắt đó, thoắt đây mà thời gian trôi qua lẹ quá ! Tuy vậy, những hình ảnh, những cảm giác của đêm Noel năm đó, đêm mừng Lễ cuối cùng của một thành phố mất tên vẫn theo mình suốt cả một đời.


Đinh trọng Phúc
San Jose- Christmas 2003 reedited August 2011

VĂN: GẦN TẾT MIÊN MAN ĐÔI DÒNG TÂM SỰ

Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
(Vũ Đình Liên )


Xoay lui- xoay tới, Tết Tân Mão 2011 đến bên chân rồi đây! Không hẹn chẳng hò mà những cái tết cứ "tà tà" xấn tới . Bên nhà tháng ni gần tháng chạp âm lịch rồi . Chắc giờ ni ai ai cũng chạy hết tốc lực mà lo cho cái tết đang đến cập kề bên chân.

Còn tại xứ người ta thiệt tình tui nghĩ ít ai quan tâm đến chữ TẾT. Ra xứ người nghĩ về không khí ấm cúng cùng những hương vị Tết ngày xưa khi 'năm hết tết đến' nó "bốc hơi" không biêt khi mô ?

Tui nhớ về hồi còn niên trẻ tại Quảng trị, hương vị Tết nó náo nức làm răng ! Trái lại xứ người có công ăn việc làm là TẾT rồi đó!

Tui liên tưởng đến hình ảnh tay mang túi đồ ăn, tờ mờ sáng nổ máy xe chạy lên hảng cho kịp giờ . Ngã tư đèn đỏ, liếc qua cửa kiếng thấy mấy "ông Tây bà Đầm" người "quẹt quẹt" vào mặt, người thì "tranh thủ húp cà phê" thì tôi tự an ủi :

"ai ai xứ ni cũng vội cũng vàng , cũng khổ như mình cả "

“than thở làm chi , có job là OK rồi ”

Bởi rứa, có khi mồng 1 Tết xứ ‘cờ Hoa’ người ta phải đi làm , "ma ne giơ" họ có "khe" mô! mình là thiểu số , là nhược tiểu mà ! Nhưng tui cũng còn có thứ an ủi cho mình bởi vì còn có "gióp' nó làm ấm lòng cho những "chiến sĩ đi cày " mà !
Tại xứ người khi cầm được cái "chét" trong tay. Thứ cảm giác sung sướng khi vân vê mấy "trự tiền đô" , tức có cái mà lo Tết hay nói đúng ra là chuyển đổi tình cảm về quê hương VN. Bên nớ tức Ba Mạ họ hàng anh em cật ruột hay đáp đền người ơn kẻ nghĩa v. v.

Trước bàn thờ tai xứ người ta, ôn mệ có đi theo con cháu bên ni cũng thông cảm cho hoàn cảnh cháu con . Cái "gióp" bận bịu có khi phải xin "cúng bù" vào "wít ken" thế 30 hay mồng Một. Còn năm mô "wít ken" trúng vào dịp cúng giao thừa mồng một thì quá may mắn rồi . Tui nghĩ về hai chữ 'lay- óp" nằm vắt chân ở nhà thở dài thườn thượt mà rùng rợn : thở vô thở ra , lấy chi trả "biêu" nào nhà? nào rác? nào nươc? nào điện ?!!!

Nói cho cùng lý, kinh tế là "năm bơ oăn" là trên hết ,tức là "cái gióp"; đó là lý luận bên ni. Xứ nguời đi mô cũng gặp những người "cặp mắt xanh lè" họ nói từng tràng tui nghe chẳng biết "mô tê chi hết" ngẩn ra như "ông Phỗng Đá" nghĩ cũng rầu .

Ở đây ưu tiên là chuyện đi làm , cúng giỗ, cưới hỏi chi cũng bù vào "wít ken"; ngay cả đi chùa ,nhà thờ cũng rứa! "làng răng Xạ Năng rứa" -'nhập gia tùy tục” – “đáo giang tùy khúc " chừ mới thấy thấm ; tui hay ai cũng chấp nhận thôi . Quen rồi , tui hết "làm ràm " chuyện này . Mà nghĩ cho cùng thời buổi suy trầm kinh tế tại xứ "cờ Hoa " ni có đi làm là "sướng rên" rồi, tui nghĩ ai giờ ni chắc không dám hó hé "còm p len" mô!

Tui lại miên man thả hồn về bên quê nhà. Cứ ngày tết chuyện chi cũng bỏ. Công chức tư sở chi cũng nghỉ một "lèo" đến cả chục ngày mới "lò mò" đi làm lại. Buôn bán thì thì ngày đầu năm phải coi ngày tốt mới dám mở cửa lại. Trong nhà bánh tét thịt kho, dưa món, củ kiệu đưa men cũng đặng 2 tuần. Có khi cả tháng cũng còn bánh tét để mà chiên lại . Bánh tét nguội chiên lại ngó rứa mà ngon đáo để; giờ thì "răng cỏ" lung lay hết rồi món bánh tét chiên ai cho tui cũng “đập” .

Tôi xin trở lại xứ ‘Cờ Hoa’ bên ni.
Tết về các khu buôn bán thị tứ VN có đông thì đông đó, bánh mứt dưa hành không thiếu thứ chi. MAI -ĐÀO-CÚC-THỌ thi đua khoe sắc. Nhưng năm mô Tết trùng vào "wit ken" thì ăn nên làm ra. Còn không trùng thì thường thường lỗ vốn . Thiên hạ bên ni, nhà VN thì có sắm sanh bánh mứt bánh tét bánh chưng chẳng thiếu thứ chi . Thế mà lạ lắm! cái không khí hưởng Tết nó "vô vị" dữ lắm ! Trong nhà ngày Tết kẻ đi làm chưa về, người ngủ bù vì làm ca đêm . Phòng mô cũng im lìm , ngó ra đường "xóm vắng đìu hiu" vì nhà mô cũng "cựa đóng then gài " ngàn năm lặng ngắt !

Lai thêm cái buồn bên xứ ni nữa ! Tết đến xuân về ít ai còn có cái thú nhâm nhi chút mứt chút bánh , chén trà ly rượu nhàn nhã như năm xưa nữa ! Ai cũng hết cái thú thưởng thức vài lát bánh tét, góc miếng bánh chưng . Ai ai cũng ngán đồ ngọt, chất bột , chất nếp vì sợ cao đường hay "ô tăng sông" ; nên những thứ ni tại đây sắm ra cho có lễ thôi , chứ ai cũng nhìn chúng với ánh mắt "vô hồn vô cảm " !?

Còn chuyện ngày đầu năm đươc bận áo quần mới đi chúc tết nhau là chuyện quá khứ. Bên ni ngày đầu năm tui hay các bác trông chờ mấy cú phôn gọi thăm chúc Tết nhau hình như càng lúc càng thưa lần , chơ nói chi chuyện thiệp TẾT bỏ trong phong bì !( ngoại trừ THIỆP CƯỚI đó nghe)

Ngang đây tui mới nhớ đến hình ảnh các quán sách Tao Đàn, Lương giang, Sáng Tạo hay Văn Hoá , TÙNG SƠN ngày xưa tại chợ Qtri chi lạ. Hồi đó, cứ mỗi dịp tết đến xuân về, các quán sách này bày đủ thứ thiệp. Sang thì mua thiệp đắt tiền còn học sinh như tui thì mua thiệp cái mô rẻ nhất mà thôi . Nhưng ngày đó ai ai cũng gởi tặng thiệp đầu xuân và trịnh trọng gắn lên những cành mai vàng trong ba ngày tết trông dễ thương và tình cảm chi lạ !

Năm nay tóc ai cũng bạc cả rồi . Qua xứ ni quá bận bịu lo toan , lận đận lao đao công ăn việc làm. Dần dà mọi tập tục xưa từ từ rơi rụng như mấy cái răng cọng tóc thưa dần theo ngày tháng . Hơn nữa , nói lui nói tới chi đây là xứ người ta đất người ta mà!

Nói như rứa, ở quê người ăn tết cổ truyền , ai muốn ấm lòng khi nhớ quê thì tốn vài thẻ điên thoại gọi về thăm bà con làng nước mà thôi . Ở đây nói đủ mà thiếu . Thiếu là thiếu lời chào tiếng hỏi , thiếu cơ hội ‘chộ’ mặt nhau vì ai cũng mịt mù nơi hảng xưởng; Cho đến lúc về già thì vô "nớt xing hom" mất rồi !
Con cháu có vô thăm thì năm khi mười hoạ . Nhưng cũng không trách chúng vì con cháu cũng phải giữ cái 'gióp" là trên hết . Tui còn nhớ câu tục ngữ xứ Quảng khi xưa "cha chết không bằng hết ăn ?" mà!

Huống chi, đây con cái mình còn lo cho con cho vợ nó?
Có khi con vợ mà nó nói rằng "anh chọn mạ hay chọn tui ?" thì coi bộ 'CHIA TAY SỚM' thì tội cho chúng lắm .
Đó là sướng mà lại khổ, có hiện tại nào hoàn mỹ mô ?

Nghĩ về các cụ trong "nớt xinh hom' tuổi già 'gặm nhắm" trong 4 bức tường. Y tá có khi mệt bực nặng tay ,la mắng. Chồng chất tuổi hạc đã cao, suy nghĩ lao lung nhớ về quê hương bản quán. Đó là nỗi buồn tuổi già xứ lạ. Còn lớp trẻ thì ngày đêm miêt mài căng thẳng công ăn việc làm nỗi doạ mất 'GIOP" sức ép càng lúc càng cao . Lo toan tính toán chúng không ngày giờ rảnh rang lo cho cha mẹ đó là cái tội nghiệp cái thiệt thòi cho con cháu chúng ta bên ni, chúng chẳng muốn vậy mô .

Quê hương mình làm quần quật một năm 12 tháng, có cực chi nhà ai cũng có cái lo ba ngày TẾT; đó là tục lệ ngàn năm rồi . Cho đến lúc này thứ hương vị "bánh chưng xanh , câu đối đỏ" mới thực sự có sức hấp dẫn và lạc thú của nó .Cái thế giới quê nhà -TAM ĐẠI ĐỒNG ĐƯỜNG , TỨ ĐẠI ĐỒNG ĐƯỜNG trong ba ngày Tết lúc nớ sao đầy đủ tình cảm dạt dào và vuông tròn hiếu để .

Năm nay đào lại nở,
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ ?(VDL)

Rứa là tui hiểu ra rồi : khi những lớp tuổi già VN đang trú ngụ tại quê người chọn "nớt xinh hom" là "bến đổ" buồn tủi như rứa thì chữ TẾT chẳng còn cái ý nghĩa chi.

CUNG CHÚC TÂN XUÂN TÂN MÃO 2011

ĐINH TRỌNG PHÚC
(127 Lê văn Duyệt thị xã Quảng trị)

HỘI ĐỒNG HƯƠNG QUẢNG TRỊ -SAN JOSE ,CALIFORNIA -XUÂN ẤT DẬU 2005 & XUÂN CANH DẦN 2010

THANH PHO QUANG TRI NAM 1969 (TRAN H DAO+ QUANG TRUNG)hinh dac san Quang tri Nam California xuan Tan Mao 2011




Giải Khuyến học ý kiến xây dựng từ giáo sư Lê đình Cai để duy trì tiếp nối và khuyến khích thế hệ con em Quảng trị

cháu Đinh Lâm Ân đang ngồi đợi lên phát biểu cảm tưởng

BÀI CHÚC MỪNG NĂM MỚI ẤT DẬU 2005
HỘI ĐỒNG HƯƠNG TỈNH QUẢNG TRỊ TẠI SAN JOSE CALIFORNIA

[Do cháu Đinh Lâm Ân đại diện cho lớp con cháu đồng hương QT đọc]



KÍNH THƯA BAN TỔ CHỨC HỘI ĐỒNG HƯƠNG TỈNH QUẢNG TRỊ
KÍNH THƯA QUÝ ÔNG BÀ QUÝ CHÚ BÁC CÔ DÌ
KÍNH THƯA BA MẸ
CÙNG CÁC BẠN THÂN MẾN

Cứ mỗi lần tết đến xuân về, lòng chúng cháu lại hân hoan vui sướng vì được lớn thêm một tuổi. Năm nay xuân Ất Dậu 2005 niềm hân hoan của chúng cháu lại được tăng lên gấp bội khi được phép đi cùng ba mẹ để đến dự buổi hội ngộ tân niên hội Đồng Hương Quảng trị hôm nay.

Kính thưa quý ban tổ chức
Kính thưa quý Ông Bà quý Chú Bác Cô Dì
Kính thưa ba mẹ
Cùng các bạn

Hàng ngày trên đường đi học, thấy hoa đào đua nở, chúng cháu biết rằng mùa xuân đang về khắp mọi nơi. Để hòa chung vào niềm vui xuân của cộng đồng người Việt tại Bắc California, chúng cháu xin phép đại diện cho thế hệ trẻ kính chúc Hội Đồng Hương Tỉnh Quảng Trị, quý Ông Bà Chú Bác Cô Dì đón hưởng một năm mới an khang thịnh vượng, vạn điều như ý. Chúng cháu cũng không quên nguyện cầu mong ơn trên cho Ba Mẹ qua năm mới an vui hạnh phúc.

Trong ký ức lờ mờ của quá khứ ngày rời quê hương Việt Nam, chúng cháu thuở đó còn quá nhỏ. Hoặc có nhiều bạn được sinh ra tại Hoa kỳ, nói chung những ý niệm về quê hương có phần nào nhạt nhòa trong trí nhớ. Nhưng may thay, nhờ vào sự nhắc nhở của Ba Mẹ và nhờ vào sách báo của Hội Đồng Hương Quảng Trị nên chúng cháu may mắn có cơ hội thấy lại được hình ảnh của quê hương. Chúng cháu mới ý thức được rằng đất nước VN rất đẹp, dân tộc VN rất hào hùng vì có một lịch sử chống xâm lăng thật oanh liệt, vẻ vang ít có dân tộc nào sánh được.

Trong sự vẻ vang của dân tộc VN, chúng cháu còn khám phá ra một điều thú vị là người Quảng trị, quê hương Quảng Trị cũng có những danh nhân và những địa danh làm cho chúng cháu hãnh diện cùng tự hào. Sự tự hào về dân tộc Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng trị nói riêng đã khích lệ cho chúng cháu rất nhiều trong việc xóa đi bao mặc cảm thua kém mà luôn vươn lên trong học hành, trong giao tiếp và hăng hái làm thật nhiều điều tốt để khỏi thua kém các sắc dân khác cùng tái định cư trên quê hương thứ hai này. Để không hổ thẹn với danh thơm của con Hồng cháu Lạc và sau hết để xứng đáng là thế hệ thứ HAI, con cháu Đồng Hương Quảng Trị.

Hoa kỳ là một nước tiến bộ rất nhiều trên mọi phương diện. Lớn lên nơi đây, chúng cháu may mắn được hấp thụ một nền giáo dục tân tiến, nhất là khoa học kỹ thuật cùng với ngôn ngữ khác lạ cũng như ý tưởng cuộc sống. Nhưng, chúng cháu không vì thế mà sinh ra lòng tự cao, tự mãn rồi quên đi cội nguồn văn hóa Việt Nam. Hơn nữa, trong nền văn hóa mới này không phải mọi thứ đều hoàn thiện hoàn mỹ hết. Nó cần hòa hợp với nền văn hóa truyền thống dân tộc để trong gia đình chúng cháu thật sự là những người con có hiếu thảo, ngoài xã hội là những công dân tốt. Chúng cháu rất thương ba mẹ vì ba mẹ chúng cháu lúc sang Hoa kỳ lúc tuổi đời khá cao nên khó hội nhập vào cuộc sống mới.Không những thương và thông cảm sâu sắc mà chúng cháu còn biết ơn ba mẹ chúng cháu từng khuyến khích nhắc nhở chúng cháu học tiếng Việt,nhớ về cội nguồn dân tộc , hãnh diện về lịch sử Việt Nam cũng như lòng tự hào là con dân Quảng trị để làm sức bật vươn lên với người với đời.

Chúng cháu có lúc ngẫm nghĩ rằng:"Thật bất hạnh cho người nào vốn sinh ra không biết mình là ai? Dân tộc nào? Lịch sử dân tộc mình ra sao?" Bởi thế, lịch sử dân tộc là thứ vốn liếng tinh thần rất quý báu cho con người; nó là thứ đòn bẫy cho mọi thăng hoa trong cuộc sống, nhất là khi chúng ta ở nước ngoài.

Một lần nữa, trong niềm hân hoan của ngày xuân hội ngộ, đại diện cho thế hệ con cháu, chúng cháu nguyện ở trường chăm chỉ học hành, trong nhà luôn hiếu hạnh với ông bà, cha mẹ, hòa thuận với anh chị em,ngoài xã hội chúng cháu có bổn phận nêu cao danh dự của con người Việt nam, thế hệ tiếp nối của Đồng Hương Quảng Trị cho niềm tự hào dân tộc này mãi mãi vươn cao nơi hải ngoại.

Sau hết, trước khi chúng cháu xin phép dứt lời, một lần nữa chúng cháu kính chúc Hội Đồng Hương Quảng Trị, quý Ông Bà, quý Chú Bác, Cô Dì và Ba Mẹ cùng các bạn trẻ vui thật nhiều trong ngày liên hoan hôm nay. Chúng cháu cũng thành thật biết ơn ban tổ chức đã tạo cơ hội cho chúng cháu lên đây để nói lên đôi điều tâm ý của chúng cháu .

Đinh thị Lâm Ân
xuân Ất Dậu 2005

Đinh Lâm Thư, Đinh Viễn Dương (ở giữa) đang đứng với các bạn chờ giải, ngoài cùng là bác Võ tự Đãn cùng nhạc sĩ Nguyên Nhu hội trưởng hội Quảng trị 2005


Đinh trọng Khang (cao nhất) Đinh viễn Dương (áo thun sọc ngang )


Đinh trọng Khang- đứng ngoài cùng-học sinh lớp 11, lớp cao nhất trong giải khuyến học 2005 ,đang lãnh giải khuyến học

Đinh viễn Dương cũng đang lãnh giải khuyến học

*******************************************************************************

HÌNH ẢNH HỘI QUẢNG TRỊ SAN JOSE CANH DẦN 2010



ông HỒ ĐẮC NHƠN ĐANG DÌU CÁC KHÁCH CAO NIÊN VÀO (CỤ TRƯƠNG ĐÌNH SỮU)




BAN TIẾP TÂN CANH DẦN 2010
[từ trái sang: bà Lê đình Cai, Bà Suyền, bà Chư (mẹ ca sĩ Khả Tú), Bà Đinh trọng Phúc, bà quả phụ Lê đình Vọng.]



VO CHONG PHUC HUE

TRẦN T TÚY HUỆ VÀ TÔN NỮ KHÁNH HỘI

VỢ CHỒNG ô. LÊ HIỆP


các chú bác chụp hình lưu niệm trước lúc ra về
[từ trái sang:ô Lê đình Cai, ô Hồ đắc Nhơn, ô Phan bá Hòa, ô Hoàng xuân Lãm, ô Lê Hiệp]


Mrs. Huệ và Mrs. Chư

ô. Trần quốc Phiệt

Mrs.Huệ và Mrs. Bình

Bạn hữu gặp nhau,2 gia đình: ông bà Phúc Huệ - và ông bà Bùi Bá K. Hội

KHOA HOC: DR. ROGER PENROSE và THUYẾT TIỀN BIG BANG

sir Roger Penrose sinh năm 1931, giáo sư vật lý toán học tại đại học Oxford Anh quốc . ông từng đoạt nhiều giải thưởng trong đó có giải Wolf Prize 1988 về vật lý cùng chia với nhà bác học Stephen Hawking về lý thuyết vũ trụ.

LỜI DẪN:
Những luận cứ của nhà vật lý Anh quốc Roger Penrose đang làm đảo lộn lý thuyết Big Bang lý thuyết cho vũ trụ tạo ra từ vụ nổ lớn (Big Bang). Lý thuyết sóng vi âm (microwaves) nguồn gốc của vật chất, ý niệm phản vất chất (massless) không khối lượng cùng tính nhất thể (uniformity) đang đưa chúng ta đến ý niệm về vũ trụ vô cùng (timeless) và vô thể (massless) .Ý niệm của Tiến sĩ Penrose cũng giống như các đồng viện khác hiện thời tại Hoa Kỳ về tình trạng vô hình vô thể của vật chất (massless, invisible) lại có sự chuyển hóa thân ra hữu hình và hữu lượng (visible, incarnation). Lý thuyết mới này lại đưa chúng ta đến chuyện khoa học Viễn tưởng gần đây STAR TREK khi con con người vượt thời gian cũng như không gian tự biến thành năng lượng và được đưa từ phi thuyền xuống các tinh cầu xa thẳm . Có nghĩa là vật chất hay thân xác con người phải biến thành năng lượng hay bức xạ (energy, radiation) để du hành với tốc độ ánh sáng hay nhanh hơn thế nữa…đây là khoa học giả tưởng con người hiện tại chưa có khả năng như vậy được.
.


BIG BANG, CHƯA PHẢI LÀ THUỞ BAN ĐẦU CỦA VŨ TRỤ!

VŨ TRỤ HỌC :
VỚI NHỮNG VÒNG TRÒN XOAY QUANH
Trái ngược với ý kiến của các nhà vũ trụ học hiện nay, có hai khoa học gia chứng nghiệm ra rằng vũ trụ có khả năng tồn tại vĩnh viễn !

Cái gì xảy ra trước cái thời điểm đầu tiên nhất của THỜI GIAN - chuyện này người ta nghĩ ngay đến chuyện phải nhờ vào SIÊU HÌNH HỌC mới hi vọng giải thích được thôi. Nhưng ít nhất cũng có một nhà vật lý dám nghĩ rằng chẳng có gì là siêu hình cả. Roger Penros, nhà vật lý tại đại học Oxford Anh Quốc tin tưởng rằng Big Bang thuyết khai sinh ra vũ trụ hữu hình chưa phải là phút ban đầu của vũ trụ. Đó chỉ là chỉ dấu sau cùng của một loạt vụ nổ (Bangs)nhằm canh tân lại các thực thể sau một thời kỳ cạn kiệt. Ông ta tin rằng những sự kiện của TIỀN BIG BANG trước đó đã có dấu ấn khi hiện hữu mà ông cùng một nhân vật đồng viện tại Hoa kỳ cùng hợp tác khảo cứu nghiên cứu và phân tích.


Big Bang chưa phải là phút ban đầu của vũ trụ.

cái DẤU ẤN mà chúng ta cùng quan tâm là Lai lịch của sóng vi ba vũ trụ CMB(Comsmic Microwave background). Đây là cuộc tắm gội cho các tia bức xạ đang chứa đầy cả vũ trụ. Sự hiện hữu của nó cũng bị đông cô lại ước chừng 300,000 năm sau Big Bang , nó còn khả năng chứa đựng các thông tin về phút ban đầu của vũ trụ nữa. CMB hầu như, tuy chưa phải hoàn toàn, là đồng nhất và sự bất thường trong nó được biết tới là các hạt giống trong đó các Tinh Vân (Galaxies),gồm các ngôi sao cùng các hành tinh được sinh thành .

Tuy thế, tiến sĩ Penrose cũng dự đoán rằng một thể bất thường gồm những vòng vĩ đại trong vũ trụ nơi mà các gốc gác của sóng siêu âm có khả năng đồng nhất hơn bình thường. Những thứ này nếu nó có thì đó chính là dấu ấn tồn tại của các Lỗ Đen từ sự giải thích về thuyết hiện hữu của Tiền Big Bang. Tại trang mạng arXiv.org ông dám tuyên bố rằng chúng thực sự tồn tại.


NGÀY XỬA NGÀY XƯA…

Lối giải thích của tiến sĩ Penrose về vũ trụ học là lối giải thích thông minh và khác biệt rõ nét. Chuyện ngày xưa cách đây chừng 13.7 tỷ năm, vũ trụ chúng ta không có đâu thực sự nổ bùng ra mà thành cũng tương tự như từ dao động về lượng từ cấu tạo liên tu bất tận của các dạng hạt có đời sống ngắn hạn nhất trong cái gọi là khoảng không trống rỗng. Tuy thế, trước khi dao động này biến đi nó phải chịu qua một tiến trình gọi là TRƯƠNG PHỒNG (inflation) vừa bình ổn vừa làm cho nó lớn hơn lên với một con số 10^78(10 lũy thừa 78) lần so với thời lượng cực ngắn chỉ bằng 1/10^32 (1/10 lũy thừa 32 của giây). Tiến tình này cứ điềm nhiên tiếp tục mãi cho đến vô cùng.

Tuy nhiên theo tiến sĩ Penrose tiến tình tăng vọt chưa phải là lối giải thích đúng đắn. Nguyên nhân chính , lối giải thích từng được Alan Guth nhà vũ trụ học tại viện kỹ thuật Massachusetts ôm ấp là thể đồng nhất kỳ diệu của vũ trụ. Thời khắc tăng vọt nhanh ngay phút ban đầu ấy sẽ cho ra cái thể đồng nhất như thế bằng cách trãi rộng những thứ không đều lúc đầu ra thật mỏng đến mức như vô hình .

Những dự đoán đó có kiểm chứng và nhận thấy có thật nhưng có nghĩa là nó đúng . khi những sai lầm không còn nữa, tiến trình tăng vọt mới thành công . những dự đoán này có kiểm chứng và xem chừng như có thật. Nhưng chưa hẳn là chân lý hoàn toàn. Và rằng theo cách giải thích của Tiến sĩ Penrose thì thể đồng nhất đó phải đợi đến cuối của thời kỳ hóa thân của vật chất hơn là hiện diện vào phút khai sinh của vũ trụ

Lối giải thích của tiến sĩ Penrose về các biến cố thì vũ trụ chưa hiện hữu vào thời khắc Big Bang thay vào đó nó phải trải qua vô lượng kiếp (aeons) mới thành. Mỗi AEON khởi đầu với vũ trụ không có kích thước nào với thể đồng nhất cao. Vào lúc đầu vũ trụ ban sơ có ít thể đồng nhất khi tiến hóa tạo thành vật thể trong đó. Tuy nhiên khi thời gian đã đủ tất cả vật chất sẽ biến đi vì bị hút vào các Lổ Đen vũ trụ. Cũng giống như nhà bác học Stephen Hawking đã chỉ, các lỗ đen sau này cũng bốc hơi hoàn toàn thành bức xạ.Tiến trình này gia tăng tính nhất thể,và sau này đến một mức độ khai sinh ra vũ trụ. Tới mức này, lối giải thích của Tiến sĩ Penrose có thể nhiều hay ít tương đồng với lập luận chuẩn mực nhất. Dầu sao, tới điểm này ông đã đưa ra sự tính toán sai của riêng ông. Đó là ý tưởng cho rằng khi vũ trụ trở nên già cỗi và loãng đi thì các hạt sẽ mất đi khối lượng.

Nhưng dù sao lý thuyết này chưa hẳn là điên rồ. Các nhà vật lý hiện nay đa số đều đồng lòng cho rằng các hạt (particles) khởi đầu là với tình trạng không khối lượng sau đó đạt được khối lượng nhờ vào lý thuyết tên là Higgs field sự thẩm nhập và ban bố khối lượng cho các hạt trong vũ trụ- là nguyên cớ cho các nhà khoa học tại Âu châu hiện nay đang xây dựng nhà máy khổng lồ Large Hadron Collider tại Geneve nhằm gia tốc cực đại về hạt.

Thế thì chúng ta không còn nghĩ rằng đặc tính của vật chất là bất biến về khối lượng nữa .Đó là nguyên cớ tại sao tiến sĩ Penrose cố tìm cho ra giả thuyết nào đó tai sao các hạt vật chất trong vũ trụ bị mất đi khối lượng thế thì chúng ta không còn nghĩ rằng đặc tính của vật chất là bất biến về khối lượng nữa . Điều kỳ diệu những hạt phi khối lượng này du hành với tốc độ ánh sáng cũng như bác học Einstein đã dẫn, có nghĩa rằng theo quan niệm về hạt (particle's point of view) thời gian dừng hẳn lại và không gian co lại đến dạng vô vi. Nếu toàn bộ dạng hạt trong vũ trụ đều phi khối lượng, như vậy vũ trụ xem chừng như nhỏ đến vô cùng. Cuối cùng cái dạng vũ trụ thu nhỏ đến vô cùng đó sẽ đưa đến sự kiện BIG BANG.

NHỮNG NHẬN THỨC KHÁC THƯỜNG

thông thừơng vật lý căn bản thường có nhiều ý tưởng bất chấp những theo cảm quan thông thường của con người . Tuy vậy theo các nhà vũ trụ học đồng viện với ts Penrose thì ông có vài lý thuyết kỳ dị hơn . Tuy nhiên cũng có một tính chất khả dĩ làm cho họ giữ được khả tín trong khoa học: đó là dự đoán. Một loạt va chạm giữa các Lỗ Đen tạo nên các đợt sóng hình cầu khối trong cấu trúc thời gian của vũ trụ, trong dạng thể sóng có dẫn lực (gravitational waves). Theo mô thức của Penrose thì Big Bang mới không thể hủy hoại được các loạt sóng khối cầu như trên được. Hình ảnh va chạm giữa các Lộ Đen xảy ra trước sự kiện Big Bang mới chúng tự ghi lại những vòng tròn đồng tâm khi hòa vào cái nền của sóng viba vũ trụ.

border="0" alt="" />
Hình ảnh va chạm giữa các LỖ ĐEN xảy ra trước sự kiện Big Bang chúng tự ghi lại những vòng tròn đồng tâm MỚI khi hòa vào cái nền của sóng viba vũ trụ.

Vahe Gurzadyan thuộc viện Vật Lý Yerevan , Armenia đã từng đưa đề tài nghiên cứu về các vòng tròn vũ nói trên. Tiến sĩ Gurzadyan đã đưa ra các dữ kiện từ WMAP (tức là Wilkinson Microwave Anisotrpy là dữ kiện từ NASA một phi thuyền có nhiệm vụ phóng vào năm 2001 có nhiệm đo lường các thông số căn bản trong vũ trụ nhất là CMB tức là nguồn của sóng viba vũ trụ mà ông đã dày công nghiên cứu trong bảy năm trời.Ông cũng có nghiên cứu về các dữ kiện CMB từ trạm nghiên cứu khác tại Châu Nam cực (Antarctica)gồm những thí nghiệm từ khinh khí cầu BOOMERANG tại đó.
Ông đưa ra nhận định cuối cùng sau khi nghiên cứu toàn bộ 10,000 điểm từ bản đồ về sóng vi ba cho thuyết vòng tròn đồng tâm của ts Penrose có thực . Tiến sĩ Gurzadan tuyên bố ông có đến cả chục bộ sưu tập trên.


Wilkinson Microwave Anisotrpy là dữ kiện từ NASA một phi thuyền có nhiệm vụ phóng vào năm 2001 có nhiệm đo lường các thông số căn bản trong vũ trụ nhất là CMB tức là nguồn của sóng viba vũ trụ

Dĩ nhiên đây là trường hợp hiếm hoi mà trường phái ủng hộ lý thuyết TRƯƠNG PHỒNG (inflation) chấp nhận mà không chống lại. Amir Hajuan, nhà vật lý tại đại học Princeton Hoa kỳ, lấy thí dụ, ông lo ngại về sự méo mó từ các dữ kiện của WMAP do vệ tinh đã tốn quá nhiều thời gian để vẽ chuyên về phần nào thôi của vũ trụ.Và tiếp đến là vấn đề phi khối lượng xảy ra như thế nào?

Trong khi đó tiến sĩ Guth tuyên bố rằng có nhiều tài liệu đã ấn hàng năm thường chỉ ra nhiều mâu thuẫn giữa hai luận chứng giữa Nguồn gốc VI BA và lý thuyết TRƯƠNG PHỒNG mà cả hai đều chưa có chịu qua thời gian chứng nghiệm. Thêm vào đó, thuyết các vòng đồng tâm đó nếu đứng vững thì cũng có thể có tác nhân khác tạo thành nó , khác với tác nhân do ts Penrose đã đưa ra. Tuy vậy ngay khi chúng ta có một lý thuyết nào khác lạ đã đề ra điều dư đoán khác lạ khác và dù chúng có chứng minh thì điều cần thiết phải điều tra thật kỹ càng hơn nữa .
Và rằng, nếu cả hai ts Penrose cùng ts Gurzadyan cùng nghĩ họ đã tìm ra chân lý, thì ĐA SỐ THIÊN HẠ SẼ LÀ NHỮNG AI NGHIỆM RA RẰNG TÉ RA LÂU NAY HỌ ĐÃ QUAN NIỆM SAI VỀ SỰ HÌNH THÀNH VŨ TRỤ.
biên soạn cùng dịch thuật Đinh trọng Phúc
December 17 2010

source:
The Economist. December 4th-10th 2010. pp 101-102.

Y KHOA: Bệnh suyễn

Hình vẽ :Đường dẫn khí vào phổi bình thường (trái) và có bệnh suyễn (phải) cơ co thắt,thành ống dẫn bị sưng, cùng chất nhờn


Suyễn là chứng bệnh mãn tính nó tác hại vào đường hô hấp của bạn; Đường hô hấp là những ống dẫn khí vào ra cho buồng phổi bạn. Khi mắc phải suyễn vách trong của ống các đường dẫn khí vào phổi sưng bị viêm , khi đã viêm nó sẽ dễ mẫn cảm với những thứ bạn bị gây dị ứng. Khi các ống này dị ứng nó sẽ co thắt lại làm không khí khó vào tận các phế nang trong hai lá phổi . Đây là nguyên nhấn gây ra tiếng khò khè khi lên cơn, ho, ngực bị thắt , nghẹt thở nhất là ban đêm hay lúc về sáng .

Bệnh suyễn chưa trị được , nhưng chúng ta có thể giới hạn được triệu chứng của nó

Theo dõi chứng suyễn của bạn kỹ càng, bạn có khả năng đề phòng sự tấn công của cơn suyễn
)

Những nguyên nhân GÂY SUYỄN :



-Tránh tình trạng sống lâu ngày với bụi bặm nấm mốc, phấn hoa, bọ rận, cùng không khí ẩm thấp lâu ngày. Bạn nên tránh thú nuôi trong nhà vì lông chó mèo và lông chim . Nếu có thú nuôi nên tắm chúng thường xuyên cùng giúp tránh mầm gây suyễn.

-Không khí ô nhiễm ngoài nhà
Bạn nên chú ý về thông tin chất lượng không khí ngoài trời để có kế hoạch cho hoạt động ngoài trời của bạn khi mức độ ô nhiễm tệ hơn

Tránh hít phải khói thuốc
Tránh thể dục quá sức
Tránh độ ẩm không khí quá cao hay nhiệt độ quá lạnh

Trị liệu về suyễn:

Cách trị liệu thay đổi theo từng bệnh nhân .cách trị liệu đúng nó tùy theo tuổi tác của bạn , triệu chứng, và cách nào hay nhất để chọn lựa nhằm khống chế cơn suyễn .

Liệu pháp lâu dài :
Ngăn ngừa cơn suyễn bộc phát, phải chú ý hàng ngày
Liệu pháp cấp thời : khống chế cơn suyễn ngay khi mới xảy ra, cần làm ngay khi cơn suyễn mới thấy



Bác sĩ của bạn sẽ cho bạn biết loại thuốc nào để dùng
*Loại thuốc HÍT cho bệnh suyễn (Asthma Inhaler)


Chai thuốc loại cầm tay dùng để đưa ngay thuốc vào phổi bạn. Cần có sẵn trong nhà bất cứ lúc nào.

Máy Đo Suyễn: theo dõi chứng suyễn của bạn
Máy đơn giản, dễ dùng nó kiểm tra xem phổi bạn hoạt động có tốt không
-Nên nhờ người chỉ vẽ cho bạn cách dùng máy
-mỗi tuần theo dõi kết quả ở máy 1 lần nếu bạn cảm thấy khỏe, hay theo dõi nhiều hơn nếu bạn cảm thấy có triệu chứng suyễn ,ghi chép số liệu máy đo được


Làm sao tôi kiểm soát bệnh suyễn của tôi ?

NGĂN NGỪA BỤI BẶM

năng chùi dọn nhà cửa, hãy mua loại màn và sáo giặt được , bọc nệm và khung giừơng bằng vải bọc tránh bụi
Tìm hiểu những thứ gây suyễn
Tìm hiểu các nguyên nhân gây suyễn giúp bạn tránh nó khi gặp phải . Nên nghĩ rằng khi bạn tạo ra nguyên nhân của suyễn nó sẽ theo đó dẫn đường làm cơn suyễn của bạn càng tệ hơn.


Tập thể dục
Tập thể dục đều đặn giúp tim và phổi bạn mạnh hơn,nó còn giúp giảm nhẹ triệu chứng cơn suyễn .

Trọng lượng tốt:
Quá nặng cân làm triệu chứng suyễn tệ hơn , nặng cân còn đưa đến nhiều rắc rối bệnh tật khác nữa



Đinh Phúc biên soạn 5/12/2010

KHOA HOC: MẠNG TOÀN CẦU TIỆN NGHI VÀ ĐE DỌA

lời dẫn:
Khi toàn bộ xã hội văn minh vật chất lẫn tinh thần của nhân loại càng ngày càng lệ thuộc vào hệ thống mạng điện toán toàn cầu thì bóng ma đe dọa của cuộc chiến tranh mạng toàn cầu CYBERWAR không là điều viễn tưởng. Với sự rò rỉ các thông tin "động trời" từ biến cố WIKILEAKS mà chủ nhân là một nhân vật riêng lẻ, tánh tình lập dị cùng cô độc. Anh ta đã thách thức cả một hệ thống điện toán toàn cầu từ Mỹ sang Âu cũng đủ cho chúng ta thấy đời sống văn minh của con người đang bất an !


*********************************************************
CYBERWAR! AND THE 21ST CENTURY

Đã đến lúc các quốc gia nên bàn thảo về chuyện kiểm soát võ trang trên internet

Trong suốt quá trình lịch sử của kỹ thuật hiện đại đã nhanh chóng cách mạng hóa chiến tranh , có khi bất ngờ cũng có từ từ: chúng ta hãy nhớ lại từ cổ xe ngựa , thuốc súng, máy bay ,radar rồi tiếp đến phản ứng hạch nhân.

Và như thế là đến kỹ thuật về tin học. Máy tính và mạng toàn cầu Internet đã biến đổi kinh tế và nền quân sự Tây phương lên những bước tiến vĩ đại , thí dụ như khả năng viễn khiển những loại máy bay trinh thám vươn xa các nơi trên thế giới để do thám và tấn công vào mục tiêu.

Nhưng chính sự phát triển rộng rãi kỹ thuật ĐIỆN TOÁN đang PHẢI TRẢ GIÁ : Quân đội cũng như xã hội đều đang bị đe dọa bởi cuộc TẤN CÔNG ĐIỆN TOÁN.

Sự đe dọa của chiến tranh điện toán rỏ ràng phức tạp, nhiều mặt và khả năng nguy hiểm rất cao. Xã hội hiện đại hiện nay rõ ràng lệ thuộc vào các hệ thống máy tính nối liền với mạng toàn cầu INTERNET, cho kẻ thù nhiều lộ trình để tấn công. Nếu các nhà máy điện, các nhà máy lọc dầu , các nhà băng đồng loạt bị tê liệt thì có nhiều người mất mạng. Thế mà thái độ các chính phủ hiện nay đã có rất ít luật lệ về không gian điện toán này, ngay cả trong lĩnh vực khác như chiến tranh.

Ngay khi bàn vềviệc kiểm soát vũ khí quy mô cùng hạt nhân , các cường quốc nên bàn thảo ngay việc làm sao giảm thiểu sự đe dọa của chiến tranh điện toán, với mục tiêu ngăn chặn ngay sự đe dọa của nó trước khi QUÁ TRỄ.


Những cuộc tái khởi động quân sự :



KHÔNG GIAN ĐIỆN TOÁN (cyberspace) đã trở thành lĩnh vực thứ 5 trong chiến tranh hiện nay :
1- đất
2- biển
3- không trung
4- không gian
5- KHÔNG GIAN ĐIỆN TOÁN (cyberspace)

Viễn cảnh của sự sụp đổ đồng loạt của hệ thống máy tính làm thế giới hiện đại biên dạng hẳn. Các hệ thống vi tính sụp đổ và những nhà máy sản xuất cũng như hóa học nổ tung, tất cả vệ tinh đều lạc đường không còn kiểm soát, và hệ thống ngân hàng và lưới điện quốc gia tê liệt.

Nhiều chuyên gia từng cảnh báo về điều này. Thế mà sự thâm nhập vào các mạng điện toán cũng còn dễ dàng cho ai có ý đồ, phương tiện và thì giờ. Các chính phủ cũng hiểu chuyện này vì tự bản thân các chính phủ cũng là những Hackers năng động nhất. Các điệp viên năng thâm nhập vào các hệ thống máy tính để lấy cắp thông tin bởi những nơi chứa nó, dù ngay cả cơ quan Google hay các nhà thầu lo chuyện an toàn. Thâm nhập vào các hệ thống điện toán để phá hoại không phải là chuyện quá khó khăn. Và còn, nếu bạn cẩn thận hơn không ai có thể chứng minh bạn làm.

Cuộc tấn công hệ điện toán vào nước Éstonia năm 2007 cùng Georgia năm 2008 ( Sau này lạ thay có cuộc tiến quân của Nga qua dãy Caucasus) rõ ràng ai cũng cho điều khiển từ điện Câm Linh, nhưng dấu theo dõi chỉ dẫn đến các tội phạm điện toán bình thường của Nga thôi. Nhiều máy điện toán dùng cho cuộc tấn công này thì lại từ các công dân Mỹ không liên quan vì máy của họ đã bị bắt cóc. Các công ty nghi ngờ Trung hoa từng tổ chức các cuộc tấn công nhỏ bé nhằm ăn cắp các kiến thức Tây phương, lại chỉ bắt ra tội phạm là Tây phươg thôi, vì các Hacker này hay khoe khoang hay chỉ những tay công nhân thất chí. Lý do tai sao các chính phủ Tây phương cho đến bây giờ vẫn dè chừng về gián điệp điện toán chắc chắn rằng chỉ một lý do là họ nhe tay với sự kiện này , vậy thôi

Đối với các loại bom hạt nhân , hiện tại ý nghĩa của chiến tranh điện toán nay cũng chưa dùng tới nó .Thêm thay, kẻ tấn công không nắm chắc hậu quả phía quốc gia bị tấn công,như thế sự xuống tay của hắn rõ ràng quá rủi ro. Đây là điểm bất lợi cho các thứ máy móc tinh vi về quân sự , nhưng lại chưa cần thiết cho quân khủng bố và quân đội các nước bất hảo. Và còn lại là tình trạng tôi phạm và gián điệp về mạng điện toán thôi.

Những thứ này mang lại tình trạng bất ổn rất nguy hiểm. Những thứ vũ khí về điện toán ngày đêm bí mất phát triển không cần thảo luận ứng dụng chúng như thế nào. Chưa ai biết sức mạnh thực chất của nó, do vậy các nước nên chăng phải chuẩn bị cho tình huống tệ hại nhất. Bọn nặc danh thường tìm cách gây ra rủi ro từ các lõi lầm , quy trách sai, tính toán lệch lạc dẫn đến việc leo thang quân sự. Với tốc độ tấn công điện toán cho quá ít thì giờ phản ứng bình tĩnh và đáp trả sớm hơn , hay đánh phủ đầu. Ngay cả hệ thống vũ khí từng được điện toán hóa cùng bộ binh tinh nhuệ từng thổi phăng làn khói mù mặt trận nhưng cũng bị che phủ một lớp màn dày đe dọa từ tính phấp phỏng do không gian điện toán đang bao trùm lấy họ.


Dinh Phuc Edited and translated 4/12/2010
from source

"CYBERWAR". "THE ECONOMIST". July 3rd-9th 2010. pp 11-12.